Świat smaków i aromatów

Dla prawdziwych smakoszy w podróżowaniu ważniejsza jest możliwość spróbowania nowych potraw niż zobaczenia ciekawych miejsc. Niestety może się okazać, że jakieś smaki są zupełnie nie dla nas. Dlatego zanim spróbujecie poznajcie podstawowe przyprawy i dodatki charakterystyczne dla różnych kuchni narodowych.

Kuchnia chińska

Anyż gwiazdkowaty: przyprawa w kształcie małych gwiazdek, zbierana z rosnącego w Chinach iglastego drzewa. Używa się go do przyprawiania zup, gulaszu i innych gotowanych dań.
Olej sezamowy: jasny ma lekko orzechowy smak, używany jest do gotowania i smażenia. Ciemny ma kolor czarnobrązowy i intensywny zapach, używany tylko jako przyprawa.
Ostra musztarda: bardzo ostra musztarda na winegrecie, używana jako dip.
Pasta chili: ostra przyprawa, podawana na stół. Nadaje się do przyprawiania wielu różnych potraw.
Przyprawa pięć smaków: mieszanka cynamonu, goździka, nasion kopru włoskiego, anyżku i pieprzu seczuańskiego. Często używana do marynat, przyprawiania zup, mięsa i smażonych potraw.
Sos hoisin: gęsty, słodko-ostry sos z soi, używany do smażenia oraz jako dodatek do dań, podobnie jak ketchup.
Sos sojowy: najważniejszy i najczęściej używany dodatek, popularny nie tylko w Chinach, ale też w całej Azji. Słony sos ze sfermentowanych ziaren soi; jest go kilka rodzajów. Jasny sos sojowy jest rzadszy i bardziej słony. Ciemny – gęstszy i mniej słony. Chiński czarny sos sojowy i japoński sos tamari są bardzo ciemne i słodsze od pozostałych.

Kuchnia francuska

Musztarda: najsłynniejsza, pochodząca z regionu Dijon, ma wyrazisty, umiarkowanie ostry smak. Podaje się ją na stół jako dodatek, przyprawia się nią sosy i sałatę. Można w niej marynować mięsa.
Oleje orzechowe: używane jako przyprawy o głębokim smaku, produkowane są z orzechów laskowych, włoskich albo z migdałów. Nie używa się ich do gotowania, bo wysoka temperatura zabija ich smak i aromat. Dodaje się je do octu winnego używanego do sałaty, czasami skrapia się nimi gotowane warzywa.
Pieprz: ziarna zielonego i różowego pieprzu dodaje się do delikatnych dań, do których zwykły, czarny pieprz byłby zbyt ostry.
Purée z kasztanów: dodaje się je do sosów, pieczeni i dodatków warzywnych, którym nadaje specyficzny, orzechowy smak.

Kuchnia grecka

Oliwa z oliwek: oliwa extra virgin, o mocnym smaku i aromacie oliwek, to podstawowy dodatek w kuchni greckiej. Używa się jej do octu winnego, skrapia się nią świeże warzywa.
Pasta kalamata: pasta z oliwek, oliwy, kaparów i ziół, używana do smarowania grzanek i kanapek.
Syrop z granatów: gęsty sos owocowy, dodawany do octu winnego, sosów i marynat.

Kuchnia indyjska

Chutney: pikantny, często dosyć słodki sos, używany do smarowania chleba, jako dip i dodatek do dań z ryżem. Przygotowuje się go z różnych składników. Najpopularniejsze rodzaje zawierają mango, cytrynę, kolendrę, miętę i daktyle.
Curry: aromatyczna mieszanka wielu przypraw i nasion, używana jako przyprawa do mięsnego curry, potraw z soczewicy i kasz, mięs i drobiu, dodawana do sosów do sałaty, sosów do mięsa, gotowanych warzyw. Jeśli curry ma być ostre, dodaje się do niego ostrą czerwoną paprykę i imbir.
Garam masala: pikantna mieszanka cynamonu, kminku, czarnego pieprzu, kolendry, goździków i kardamonu. Używana do przyprawiania mięsnego curry, ryżu, fasoli, ziemniaków, bakłażanów i dań z mięsa.

Kuchnia japońska

Miso: sfermentowana pasta z soi używana do zup, sosów do sałaty i marynat.
Sos sojowy tamari: ciemniejszy i bardziej aromatyczny, o intensywniejszym smaku niż zwykły sos sojowy.
Wasabi: ostra pasta o nieco gorzkawym smaku używana do przyprawiania dipów, sosów do sałaty i sosów do mięsa.

Kuchnia koreańska

Koreański sos barbecue: słodkawy sos sojowy, używany do glazurowania mięsa na grillu, bywa także podawany na stół jako dodatek do potraw.
Sos chili: czosnkowy sos, używany do sałat, a także jako marynata czy sos do potraw.

Kuchnia latynoamerykańska

Adobo: sól z dodatkiem czosnku, papryki, oregano i kurkumy lub kminku. Proporcje składników mogą się zmieniać, w zależności od regionu, w którym przyrządzono przyprawę.
Arnota właściwa: ciemnoczerwone nasiona, zwykle w postaci pasty z octem winnym, czosnkiem i innymi przyprawami, używane do przyprawiania warzyw, zup i mięs.
Przyprawa chili: mieszanka przypraw, zwykle zawierająca suszone papryczki chili, kminek, oregano i czosnek. Smak chili bywa bardzo różny – w zależności od rodzaju papryki i proporcji pozostałych składników.
Recaito: mieszanka kolendry, papryki, cebuli, czosnku i oliwy z oliwek, używana do fasoli, ryżu, zup i mięs.
Sofrito: mieszanka nasion arnoty, cebuli, papryki, czosnku i innych przypraw.
Sos picante: aromatyczny ostry sos, podawany na stół jako dodatek do potraw, dodawany także do zup, sałat, salsy i innych dań.
Tomatillos: małe zielone owoce przypominające pomidory, o ostrym owocowym, nieco kwaskowatym smaku, używane jako dodatek do salsy, sałat i guacamole.

Kuchnia tajska

Palczatka cytrynowa: zioło o kwaśnym, cytrynowym smaku, używane do zup, mięs, potraw smażonych, curry, a także do herbaty. Często stosowana w daniach kuchni tajskiej i wietnamskiej.
Pasta chili: tajska pasta chili doprawiana jest słodką bazylią. Używa się jej do smażonych potraw, curry, sosów i marynat.
Pasta tamaryndowa: dodaje specyficznego, słodko-kwaśnego smaku zupom, mięsu i innym gotowanym potrawom.

Kuchnia wietnamska

Słodki sos sojowy: gęsty, słodki sos przypominający melasę, używany też w kuchni tajskiej, jako marynata albo dip.
Sos rybny: słony, sfermentowany sos z anchois, dodawany – w bardzo małych dawkach – do zup, potraw z mięsa, do smażenia i do dipów.

Kuchnia włoska

Ocet balsamiczny: otrzymuje się go ze zgęszczonego soku z winogron, który dojrzewa w drewnianych beczkach. Drewno, z którego zrobione są beczki, nadaje mu specyficzny smak, toteż smak ten zmienia się w zależności od rodzaju użytych beczek. Używany jest jako najprostszy sos do ryb, mięs, sałaty, warzyw, a nawet owoców cytrusowych i jagód.
Oliwa z oliwek extra virgin: ciemnozielona, o intensywnym smaku i zapachu, dodaje smaku i aromatu makaronom, sałatom i gotowanym jarzynom.
Pasta z oliwek: pasta z czarnych lub zielonych oliwek i oliwy, o intensywnym smaku i aromacie, dodawana do sosów do makaronu i sałaty. Czasami smaruje się nią także kanapki i grzanki.
Pasta ze słodkiej papryki: purée z pieczonej papryki, oliwy z oliwek, octu winnego i sera, używana do smarowania grzanek i kanapek.

Fot. Adobe Stock